Sett sprak met Sara Borremans, Happy Productivity Trainer & Consultant
We spraken over het belang van fysiek welzijn bij PC-gebruik. Sara is gespecialiseerd in het verbeteren van productiviteit en werkt dagelijks rond ergonomie en duurzaam werken. Vanuit haar praktijkervaring geeft ze advies om efficiënter en pijnvrij te werken.
Welkom Sara! Kan je kort jouw achtergrond schetsen? Hoe ben je betrokken geraakt bij (fysiek) welzijn bij PC-gebruik?
Sara: Mijn ervaring begon met mijn eigen klachten. Rond mijn twintigste kreeg ik zoveel last van mijn pols dat ik nauwelijks nog kon werken. Dit motiveerde mij om manieren te vinden om efficiënter en pijnvrij te werken. Ik ontdekte dat niet alleen de werkplek maar ook werkgewoontes en tools een cruciale rol spelen. Vanuit die kennis ondersteun ik nu anderen.
Hoe groot is de impact van fysieke klachten door PC-gebruik?
Sara: Fysieke klachten door PC-gebruik zijn een veelvoorkomend probleem, zeker in sectoren waar langdurig schermwerk de norm is. RSI, ofwel Repetitive Strain Injury, is daarbij een belangrijke boosdoener. Het gaat om klachten die ontstaan door repetitieve bewegingen, zoals muisgebruik, of door langdurig in dezelfde houding werken. Veelvoorkomende klachten zijn pijn in de pols, elleboog, schouders, nek en zelfs ogen. Deze klachten hebben vaak een grote impact: ze beïnvloeden niet alleen de productiviteit, maar ook het welzijn en het werkplezier van mensen. Wat ik merk, is dat veel mensen de klachten pas serieus nemen als ze echt hinder ervaren, terwijl preventie juist zoveel eenvoudiger en effectiever is.
Hoe zie jij de rol van de leerkracht in het bewustmaken van leerlingen over de combinatie ergonomie & pc-gebruik?
Sara: Leerkrachten kunnen een belangrijke rol spelen in het bewustmaken van leerlingen over ergonomie, maar het hoeft niet ingewikkeld te zijn. De eerste stap is dat ze zelf ergonomische gewoontes aannemen. Het mooie is dat als leerkrachten deze tips zelf toepassen, ze vanzelf in hun eigen werk gedrag tonen dat tijdwinst en ergonomie hand in hand gaan. Daarnaast kunnen ze simpele tips delen, zoals het belang van een laptopverhoger of de juiste schermhoogte. Het hoeft niet altijd een aparte les te zijn, kleine opmerkingen of aanpassingen tijdens het dagelijkse werk zijn vaak voldoende. Zo leren leerlingen spelenderwijs dat ergonomie belangrijk is, en dat draagt bij aan hun eigen fysieke welzijn.
Wat zijn 10 tips om pijnklachten bij PC-gebruik te voorkomen?
- Zorg voor een juiste houding. Stel je beeldscherm zo in dat de bovenrand op ooghoogte staat. Dit voorkomt nekklachten door een naar voren gebogen hoofd.
- Neem regelmatig pauzes. Gebruik een timer (bv. Windows 11 Timer) om jezelf eraan te herinneren om regelmatig even op te staan en te bewegen.
- Beweeg voldoende tijdens het werk. Wissel zitten af met korte bewegingen, zoals een wandeling of eenvoudige stretchoefeningen, om stijfheid te voorkomen.
- Gebruik aangepaste hulpmiddelen. Denk aan een ergonomische muis, een toetsenbord met polssteun en een laptopverhoger om een betere werkhouding te ondersteunen.
- Minimaliseer herhalingen. Maak gebruik van sneltoetsen zoals Ctrl+C en Windows+V om repetitieve bewegingen en overbelasting van je pols te vermijden.
- Hou belangrijke bestanden bij de hand. Pin veelgebruikte documenten vast in je verkenner of gebruik favorieten om sneller toegang te krijgen zonder eindeloos te klikken.
- Zoek in plaats van rond te klikken. Zoek direct naar bestanden met behulp van de zoekbalk in Windows of MS365 in plaats van door mappen te bladeren.
- Maak gebruik van het klembord (Windows+V). Hiermee kun je meerdere items kopiëren en eenvoudig tussen documenten plakken zonder steeds heen en weer te schakelen.
- Navigeer efficiënter. Gebruik sneltoetsen zoals Ctrl+Home of Ctrl+End om sneller door grote documenten te scrollen en tijd te besparen.
- Automatiseer en standardiseer. Creëer vaste structuren voor bestandsnamen, zoals een datumformat (JJMMDD), en minimaliseer het aantal submappen om overzichtelijker te werken.
Waardevolle linken
Stappenplan: Ergonomisch ingerichte beeldschermwerkplek | Vlaanderen.be
Feiten en cijfers – RSI-Vereniging
Musculoskeletal disorders | Safety and health at work EU-OSHA