Sett sprak met Joke Vandepitte, Pedagogisch ICT-Coördinator
Blended learning wint aan populariteit in het onderwijs, maar de implementatie ervan vergt visie, planning en begeleiding. We spraken met Joke Vandepitte, al vier jaar pedagogisch ICT-coördinator bij ZAVO en één van de drijvende krachten achter het blended learning-traject van de school.
Het was waarschijnlijk een intense periode om midden in de covid-pandemie te starten en afstandsonderwijs goed te organiseren?
Joke: Ja, absoluut. Tijdens covid was het een noodzaak, maar als school hebben we ons blijvend ingezet om iedereen te bereiken. Blended learning brengt vele voordelen met zich mee, zoals het stimuleren van de zelfredzaamheid van leerlingen. Dit is vooral belangrijk in de derde graad, waar we hen willen voorbereiden op de zelfstandigheid en IT-vaardigheden die nodig zijn in het hoger onderwijs. Bovendien biedt het ruimte voor een flexibeler lesrooster en extra rust voor leerlingen. Met 2.000 leerlingen en vier campussen is het fijn als de ruimtedruk een beetje afneemt doordat enkele klassen thuis leren.
Blended learning draait voor ons vooral om een duidelijke visie: ZAVO zet sterk in op het geloof in groei, verantwoordelijkheid en verbondenheid. Deze drie kernwaarden zijn ook de rode draad in ons blended learning-beleid.
Hoe ziet blended learning er in de praktijk uit op ZAVO?
Joke: De afgelopen jaren hebben we een goed werkend systeem ontwikkeld dat leerlingen stapsgewijs zelfstandiger maakt. Specifieke dagen worden toegewezen aan verschillende jaren en vakken: de tweede graad heeft bijvoorbeeld blended learning op woensdag met richtingsvakken en meerurenvakken, en de derde graad op een wisselende dag. De eerste graad wordt ook geleidelijk aan opgenomen in het blended learning-traject. Dit doen we gecontroleerd, zodat leerlingen bij alle vakken betrokken blijven zonder dat het hun examenvoorbereiding verstoort. Leraren zijn altijd beschikbaar, zowel fysiek als online, waardoor leerlingen begeleiding kunnen krijgen, zelfs als ze thuiswerken.
Dit klinkt als een grote verandering! Hoe worden de leerkrachten begeleid bij de overgang naar blended learning?
Joke: We hebben ons goed voorbereid met veel literatuuronderzoek en ontwikkelden vervolgens ons eigen model, “Lesgeven met een SMACK,” geïnspireerd door het boek “Lesgeven is de MACS!” van Schelfhout, Tanghe & Meeus. Hun model draait om Motiveren, Activeren, Coachen en Structureren, en wij hebben hier onze eigen ‘K’ aan toegevoegd voor ‘Kernteams’ – groepen waarin leerkrachten nauw samenwerken. Verder hebben we een uitgebreide toolbox samengesteld met materialen, instructievideo’s en andere hulpmiddelen die leerkrachten praktisch ondersteunen. Elke maandagmiddag werken leraren met hun Kernteam aan het uitbreiden van deze toolboxen en krijgen zij één-op-één begeleiding om blended learning goed toe te passen in hun lessen.
Jullie hebben intussen ongetwijfeld al heel wat geleerd, zijn er ook uitdagingen of nadelen aan blended learning?
Joke: Zeker, en daar proberen we actief op in te spelen. Voor leerlingen zonder rustige werkplek thuis is er ruimte op school voorzien. Daarnaast houden we leerlingen in het oog die mogelijk achterblijven: iedereen krijgt individuele opdrachten via Classroom, met een duidelijke deadline. Leerlingen die zonder geldige reden afwezig zijn, moeten gemiste opdrachten op woensdagnamiddag op school inhalen. Dit gebeurt meestal één keer, en nadien zijn ze altijd op tijd in de online les. Ook interactieve activiteiten, zoals quizzen en spelletjes, maken de lessen boeiender en verhogen de motivatie van de leerlingen.
Welk advies zou je geven aan scholen die overwegen om de stap naar blended learning te zetten of hier verder in te evolueren?
Joke: Zorg dat je visie altijd je kompas is; die biedt houvast bij elke keuze en elk obstakel. En wees welkom om eens bij ons langs te komen! We delen graag onze ervaringen – inclusief de fouten die wij hebben gemaakt – zodat anderen die misschien kunnen vermijden.
Wat zijn de toekomstplannen van ZAVO rond blended learning?
Joke: We hebben een vierjarenplan opgesteld waarin we blended learning verder willen integreren, ook in de eerste graad. Verder willen we blijven inzetten op een duidelijke visie en voortdurende bijscholing voor leerkrachten om de kwaliteit van blended learning te waarborgen en om leraren te ondersteunen in deze nieuwe manier van lesgeven.
Blended learning biedt ZAVO niet alleen de kans om leerlingen voor te bereiden op een zelfstandige toekomst, maar ook om flexibel om te gaan met de druk op ruimte en tijd. De visie, ondersteuning en voortdurende evaluatie van deze aanpak laten zien dat het onderwijs ook na covid in beweging blijft, en dat ZAVO hierin voorop loopt.
Nieuwsgierig naar meer? Joke geeft tijdens Sett 2025, samen met Inge De Cleyn en Ilse Delo, een workshop rond coderen en computationeel denken. Ontdek hoe zij in elk jaar coderen op het programma zetten en telkens vernieuwende toepassingen inzetten om leerlingen te laten groeien in digitale vaardigheden!